Uzun Mehmet Kimdir? Kaç Senesinde Yaşamıştır? Neyi Bulmuştur? Biyografi

Uzun Mehmet, Zonguldak Bölgesinde Taşkömürünü bulan ilk kişidir. Recep Tayyip Erdoğan Zonguldak Uzun Mehmet Camisinin Açılışını yaptı. Peki, Uzun Mehmet kimdir? Kaç senesinde yaşamıştır? Biyografisi

1829 yılında Türkiye’de taş kömürünü bulan ilk kişi olarak tarihe geçen Uzun Mehmet, bugün Zonguldak’ta ibadete açılan Uzun Mehmet Camii’ne ismini veriyor.

UZUN MEHMET KİMDİR?

Uzun Mehmet , taşkömürünü Türkiye’de Zonguldak bölgesinde bulan ilk kişidir.

Uzun Mehmet, Zonguldak, Ereğli’ye bağlı Kestaneci Köyü’ndendir. 1820’li yıllarda Ereğli’nin belli başlı ailelerinden Karamahmutzadeler sülalesinden olduğu bilinir.

Uzun Mehmet, asker oldu. İstanbul’a gitti. Orada deniz eri olarak askerlik yaptı.

19. yüzyılda kömür İngiltere’den ithal ediliyordu. Padişah II. Mahmut, bir ferman çıkararak memleketin her yerinde kömür aranmasını emretti. Uzun Mehmet, askerliğini bahriye eri olarak yapmıştır. Terhis olurken kendisine, subayları tarafından kömür numunesi gösterilmiş ve memleketine dönünce siyah taşlardan araması istenmiştir.

Uzun Mehmet, bir gün Ereğli’de Kösedağı mevkiindeki Neyren Köyü civarındaki değirmene gider. Mevsim hasat sonu olduğu için, değirmen doludur. Uzun Mehmet, kendine sıra gelene kadar dere kenarında dolaştığı sırada siyah taşlar görür. Bir anda askerde kendisine gösterilen siyah taş (yanan taş) aklına gelir. Bunlardan biraz toplayarak evinde yanan ocağa atar. Taşların yandığını görünce çok sevinir. Ertesi gün aynı yere gizlice giderek daha geniş arama yapar. Mehmet, çuvala koyduğu kömür numunelerini İstanbul’a götürüp ilgili yere teslim etti.

Padişah II. Mahmut, kömürün bulunuşuna çok sevinerek Uzun Mehmet’i 50 altınla ödüllendirir. Ayrıca kendisine kaydı hayat şartıyla 600 kuruş maaş bağlandı. Böylece taş kömürünün bulunuşu, 8 Kasım 1829 olarak tarihe geçer.

Bir heyetle Zonguldak’a dönüp, kömürü bulduğu yeri göstereceği sırada daha İstanbul’da iken kahvesine zehir konarak dönemin Ereğli Ayanı Hacı İsmail Ağa tarafından Leblebici Hanı’nda 8 Kasım 1829 tarihinde öldürtüldü.

Zonguldak’taki maden ocaklarından ikisine Uzun Mehmet-I, Uzun Mehmet-II adları verildi. Ayrıca şehrin caddelerinden birinin adı da Uzun Mehmet’dir. Şehrin en güzel yerindeki madenci feneri şeklindeki anıt Uzun Mehmet’in hatırası olarak dikildi.

UZUN MEHMET NEYİ BULMUŞTUR?

Uzun Mehmet, Zonguldak’ta Türkiye’nin ilk taş kömürünü bulan kişi olarak tarihe geçmiştir. 1820’li yıllarda Zonguldak’ın Ereğli ilçesine bağlı Kestaneci Köyü’nde yaşadığı bilinir. Ereğli’nin tanınan ailelerinden Karamahmutzadeler sülalesindendir. İstanbul’da deniz eri olarak askerlik yapmıştır.

KÖMÜR NASIL BULUNDU?

19. Yüzyılda İngiltere’den ithal edilen kömür için Padişah 2. Mahmut bir ferman çıkardı. Padişah fermanında yurdun dört bir yanında kömür aranması emri yer alıyordu. Askerliğini bahriye eri olarak yapan Uzun Mehmet terhis olurken kendisine kömür numunesi gösterildi ve memleketine döndüğünde bunu araması emredildi.

UZUN MEHMET KÖMÜRÜ NEREDE BULDU?

Memleketi Ereğli’ye dönen Uzun Mehmet, bir gün Kösedağı mevkiinde yer alan Neyren Köyü civarındaki değirmene gider. Hasat sonu olduğu için çok sıra vardır. Sıra beklerken dere kenarında dolaşan Uzun Mehmet bu sırada siyah taşlara rastlar. Bunların askerde kendisine gösterilen siyah taş ya da halk adlandırmasıyla yanan taş olduğunu anlar.

ÜLKEMİZDE KÖMÜR NE ZAMAN BULUNDU?

Bunlardan biraz toplayıp evde yaktığı ocağa atar ve taşların yandığını görür. Ertesi gün bu taşlardan bir çuvala doldurup İstanbul’a götürür. 2. Mahmut Uzun Mehmet’i 50 altınla ödüllendirir ve ömür boyu 600 kuruş maaşa bağlar. Böylece taş kömürünün ülkemizde bulunuş tarihi 8 Kasım 1829 kayda geçer.