Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nin ilk kadın akademisyeni olan Bahriye Üçok ölüm yıl dönümünün ardından internette Bahriye Üçok kimdir? Nereli? Nasıl öldü? Nerede ve ne zaman öldü? yazılarak bakılmaya başlandı. Biz de bu konuya ilişkin mühim detaylara haberimizin detay kısmında yer verdik.
BAHRİYE ÜÇOK KİMDİR? NERELİ?
Bahriye Üçok, 1919’da Trabzon’da dünyaya gözlerini açtı. Babası Gümüşhaneli Hamit Ataç olan Bahriye Üçok, ilk ve ortaokulu Ordu’da okudu. Ardından Kandilli Kız Lisesi’ni bitiren Bahriye Üçok, yüksek öğrenimini ise Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Ortaçağ Türk-İslam Tarihi Bölümü’nde bitirdi. Üçok, bunun yanı sıra Devlet Konservatuvarı Opera Bölümü’nü de bitirdi.
Eğitiminin ardından on bir yıl boyunca Samsun ve Ankara’da on bir yıl lise öğretmenliği yaptı. 1953 senesinde ise akademik hayata başladı. Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nde öğretim üyesi olan Bahriye Üçok, bu fakültenin ilk kadın öğretim üyesi olmuştur.
1957 senesinde doktor, 1964 senesinde ise “İslam Devletlerinde Kadın Hükümdarlar” adlı çalışmasıyla doçent oldu. Arapça ve Farsça’yı iyi derecede bilen Üçok, Kur’an-ı Kerim’e bağlı kalarak İslam dinini çağdaş, gerçekçi ve dinin özünde bulunan hoşgörüyle yorumladı. Bu nedenle 1960’lı senelerdan bu yana tehditler almaya başladı ve kendini güvende hissetmediği için akademik çalışmalarına ara vermek zorunda kaldı.
SİYASİ HAYATI
Bahriye Üçok, 1971 senesinde Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay aracılığıyla kontenjandan senatör seçildi ve beş yıl boyunca Cumhuriyet Senatosu divan kullanıcı hesabı yaptı. Üçok, siyasi tercihini ise Cumhuriyet Halk Partisi’nden (CHP) yana kullandı ve 1977’de partiye katıldı.
12 Eylül darbesinin ardından Halkçı Parti’nin (HP) kurucu üyesi olan Bahriye Üçok, 1983 seçimlerinde HP’den Ordu milletvekili olarak TBMM’ye girdi. Bahriye Üçok, 1986’dan bu yana ise Sosyaldemokrat Halkçı Parti’ye (SHP) üye oldu.
NEREDE VE NASIL ÖLDÜ?
Kasım 1988’da televizyonda yapılan bir açık oturumda, “İslam’da örtünmenin ve oruç tutmanın zorunlu olmadığı” iddialarına dayanan açıklamalarından sonra üzerine bir çok tepki çekti ve tehditler almaya başladı.
Üçok, 6 Ekim 1990 günü Ankara’nın Çankaya beldesindeki Köroğlu Caddesi’nde bulunan evine, Ekspres Kargo aracılığıyla ulaştırılan ve gönderici olarak İlmî Araştırmalar Vakfı’nın göründüğü kitap paketini saat 16.30’da aldı. Bomba olabileceği şüphesiyle paketi kapısının önünde açmaya çalışırken, paketin içine yerleştirilmiş olan bomba patladı. Ağır yaralı olarak Hacettepe Tıp Fakültesi Acil Servisi’ne kaldırılan Üçok, saat 20:00 sularında burada yaşamını yitirdi. Cenazesi 9 Ekim günü Maltepe Camii’nden kaldırılmış ve Karşıyaka Mezarlığı’na defnedilmiştir.
KİMLER ÖLDÜRDÜ?
Cinayeti İslâmi Hareket adlı örgüt üstlendi. Ertesi gün Cumhuriyet gazetesindeki haberde, olay şöyle aktarılmıştı:
”Muammer Aksoy, Çetin Emeç, Turan Dursun’dan sonra türbana karşı tavrı ve laikliği savunmasıyla tanınan SHP Parti Meclisi Üyesi Bahriye Üçok da suikast sonucu öldürüldü. İstanbul’dan Ankara Çankaya’daki evine özel bir kargo şirketiyle yollanan kitap paketini açan Üçok, içindeki bombanın patlaması sonucu ağır yaralı olarak kurtuldu. İki kolu ve bir bacağı kopan Üçok kaldırıldığı hastanede ameliyata alınamadan öldü. Cinayeti İslami Hareket adlı örgüt üstlendi. Cumhuriyet Gazetesini telefonla arayarak İslami Hareket Örgütü adına konuştuğunu bildiren bir kişi Üçok’u “tesettür hususundaki düşünceleri yüzünden” cezalandırdıklarını dile getirdi. Aynı kişi “İslam’a sınır koyanları öldürmeyi borç bildiklerini” dile getirdi.
Bombalı paketi kabul eden ‘kargocu kız’ olarak da tanınan Gülay Calap, uzun süre ortadan kayboldu. 16 Ocak 1994 tarihinde İzmir’de PKK’nın yan kuruluşu olarak sayılan Devrimci Halk Partisi’nin İzmir sorumlusu olarak gözaltına alındı.
SHP Parti Meclisi üyesi olan Doç. Dr. Bahriye Üçok, katledildiği sırada SHP için bir laiklik raporu hazırlamaktaydı. Üçok, katıldığı toplantılarda sürekli olarak laiklik, kadın hakları ve irtica tehlikesi üzerinde durmuş ve “laikliğin savunucusu ilahiyatçı” olarak tanınmıştır.
BAHRİYE ÜÇOK NE ZAMAN ÖLDÜ?
Doç. Dr. Bahriye Üçok, 30 yıl önce evine kargoyla gönderilen bombalı kitap sebebiyle yaşamını yitirdi. Ölüm tarihi 6 Ekim 1990’dır.
BAHRİYE ÜÇOK’UN KİTAPLARI
İslâm devletlerinde Türk naibeler ve kadın hükümdarlar
islamdan Dönenler ve Yalancı Peygamberler
Atatürkün Izinde Bir Arpa Boyu: Cumhuriyet Bilgeleri
