Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi
Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi, Memur sitemizde sizleri bilgi sahibi olmanızı adına Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi başlığı atarak konu ile ilgili bilgileri siz değerli okurlarımıza aktarıyoruz. Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi isimli yazımızın ayrıntı kısmı.. Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi Adalet Bakanı Abdulhamit Gül imzasıyla adli görüşme odalarının kullanımına...
Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi, Memur sitemizde sizleri bilgi sahibi olmanızı adına Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi başlığı atarak konu ile ilgili bilgileri siz değerli okurlarımıza aktarıyoruz. Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi isimli yazımızın ayrıntı kısmı..
Bakan Gül’den ‘adli görüşme’ genelgesi
Adalet Bakanı Abdulhamit Gül imzasıyla adli görüşme odalarının kullanımına ilişkin başsavcılıklara ve adalet komisyonlarına genelge gönderildi.
Genelgede, adliyelerde mağdurların ve özellikle çocukların, özel oluşturulan mekanlarda uzman kişiler aracılığıyla şüpheli ve sanıkla yüz yüze gelmeden beyanına başvurulabilmesine imkan sağlayan adli görüşme odalarının (AGO) mağdur odaklı uygulamaların başında geldiği hatırlatıldı.
Çocuk İzlem Merkezlerinin (ÇİM), nitelikli cinsel istismar mağduru çocukların muayene ve beyan işlemlerinin uzman kişiler aracılığıyla bir arada tamamlanabilmesine imkan tanıdığı anımsatılan genelgede, AGO’nun ise SEGBİS donanımı ile hakim ve cumhuriyet savcılarının bunun yanında şüpheli, sanık, müdafi ve mağdur vekilinin de uzman kişiler aracılığıyla mağdura çevrim içi soru yöneltebilmesine olanak tanıdığı aktarıldı.
Genelgede, birbirini tamamlayan, destekleyen AGO ve ÇİM uygulamalarının temel amacının, mağdur ifadesinin uzman eşliğinde sorunsuz bir ortamda alınması, mağdur ile failin yüz yüze getirilmeyerek, mağdurun ikincil örselenmesinin önüne geçilmesi ve sağlıklı bir beyan delili elde edilmesi olduğu altı çizildi.
Soruşturma ve kovuşturma mercilerinde kendilerini doğrudan ifade etmekte zorlanan çocukların ifadelerinin özel iletişim teknikleriyle alındığı, böylece sağlıklı ve ayrıntılı bir beyan delilinin görülmektedirıldıği vurgulanan genelgede, hukuk mahkemelerinde ve özellikle boşanma, velayet ve kişisel ilişki tesisine dair davalarda da AGO’nun kullanılabildiği kayıt edildi.
– Genelgede 20 konuya dikkat çekildi
Genelgede, adli görüşme odalarının kullanılmasıyla alakalı şu 20 noktaya dikkat edilmesi istendi:
1- Çocuk yahut mağdurun, şüpheli yahut sanık ile yüz yüze gelmemesi veya ifade yahut beyanının özel ortamda alınması gerektiği değerlendirilen durumlarda mutlaka AGO kullanılacak.
2- AGO, yalnızca çocuk ifadelerinde değil, şüpheli yahut sanık ile yüz yüze gelmemesi veya beyanının özel ortamda alınması gerektiği değerlendirilen diğer suç mağdurlarının, özellikle şiddet mağduru kadınların beyanlarının alınmasında da kullanılacak.
3- 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 102 ve 103’üncü maddelerinin birinci fıkralarındaki “cinsel saldırı” ve “çocuğun cinsel istismarı” soruşturma ve kovuşturmalarında, fail ve mağdurun yüz yüze gelmemesi veya mağdurun beyanının özel ortamda alınması gerektiği değerlendirilen durumlarda mağdur beyanı mutlaka AGO’da alınacak.
4- Bu suçlara ilişkin soruşturmalarda, mağdur beyanı, cumhuriyet savcısının nezaretinde bunun için oluşturulmuş ÇİM ve benzeri özel merkezlerde alınacak.
5- Soruşturma aşamasında AGO yahut ÇİM’de beyanına başvurulan çocuk yahut mağdurlara, zanlının lehine ve aleyhine sorulması gereken hususlar ile maddi hakikatin görülmektedirılmasına yönelik tüm sorular yöneltilecek, böylece zorunluluk arz eden durumlar dışında, bu mağdurların kovuşturma aşamasında beyanlarının yeniden alınmasının önüne geçilecek.
6- ÇİM yahut AGO’da soruşturma aşamasında alınan ifade kayıtları ilk kez değerlendirilecek. Maddi gerçeğin görülmektedirılması yönünden zorunluluk bulunmayan hallerde veya alınan ifade ve beyanların kamera, ses kaydı, biyolojik delil, parmak izi, ikrar gibi diğer delillerle yeterince desteklenmesi durumunda, mağdurun ÇİM yahut AGO’da alınan beyanıyla yetinilmesi hususunda hassasiyet gösterilecek.
7- 5237 sayılı Kanun’un 103’üncü maddesinin ikinci fıkrasına ilişkin kovuşturmalarda, maddi gerçeğin görülmektedirılması için mağdur çocuğun mutlaka tekrar dinlenilmesi gerektiği değerlendirilen durumlarda, mağdur çocuk beyanı ÇİM ve benzeri özel merkezlerde alınacak.
8- 5237 sayılı Kanun’un 102’nci maddesinin ikinci fıkrasına ilişkin kovuşturmalarda, maddi gerçeğin görülmektedirılması için mağdurun mutlaka tekrar dinlenilmesi gerektiği durumlarda, AGO kullanılarak mağdur beyanının alınması hususunda hassasiyet gösterilecek.
9- AGO’nun yalnızca mağdur çocuklar ile cinsel suç mağdurlarının beyanlarının alınması işlemlerine özgülenmediği hatırda tutulacak. Özellikle ilk defa suç işleyen çocuklar başta olmak üzere suça sürüklenen çocukların soruşturma aşamasındaki ifadelerinin alınmasında olabilecek olduğu kadar AGO kullanılacak. İşlenen suçun niteliği saygınlığıyla taraflarla yüz yüze gelmemesi yahut özel ortamda dinlenilmesi gerektiği değerlendirilen tanık çocuk beyanlarının, çocuğun üstün yararı ilkesi gereğince AGO’da alınması yönünde hassasiyet gösterilecek. Mağdur çocuklar ile maruz kaldığı suç sebebiyle psikolojisi bozulan ve uzman desteğine ihtiyaç duyan diğer mağdur beyanları da AGO’da alınabilecek.
10- Ceza yargılaması dışında boşanma, velayet ve çocukla kişisel ilişki tesisine ilişkin davalar başta olmak üzere, hukuk muhakemesinde de çocukların duruşma sırasında tanık olarak beyanlarının alınmasında AGO’nun kullanılabileceği hatırda tutulacak.
11- Uzman aracılığıyla nitelikli bir görüşme yapılabilmesi, gerekli bilgilerin edinilmesi ve görüşme sürecine ilişkin çalışmaların tamamlanabilmesi için AGO randevuları, UYAP sistemi üzerinden olabilecek olduğu kadar önceden talep edilecek.
12- AGO’dan randevu alınması işlemleri sırasında, uzmanın adli görüşmeye hazırlanması ve görüşmede dikkate alması gereken hususlarla alakalı bilgi sahibi olması maksadıyla iddianame, taraf beyanları ve raporlar başta olmak üzere tüm alakalı evraklar UYAP üzerinden gönderilecek.
13- İfade ve beyanının AGO’da alınmasına karar verilen çocuk yahut mağdurlar için çıkarılacak davetiyelerde, ifade yahut beyanın alınacağı saat öncesinde AGO’da hazır olunması gerektiği hususunda ikaz bulunacak, olabilecek olduğu ölçüde davetiyelere AGO broşürü eklenecek.
14- Adli görüşme yapılmadan önce mağdura sorulacak sorular ile özellikle açıklığa kavuşturulması beklenen hususlara ilişkin, gerekmesi halinde ön görüşme de dahil olmak üzere uzman aracılığıyla tüm çalışmalar yapılacak.
15- AGO’da ifade ve beyan alma süreçlerine katılması beklenen müdafi ve vekillerin adli görüşme gün ve saatinde gözlem odası yahut duruşma salonunda hazır bulunması sağlanacak.
16- AGO’da dinlenilmek üzere uzman aracılığıyla hazırlanan çocukların mutlaka tespit edilen saatte beyanları alınacak, çocukların uzun süre bekletilerek ikincil örselenmelerine mahal verilmeyecek.
17- Adli görüşmenin gerçekleştirilmesi sırasında görüşme yapılan insana cumhuriyet savcısı, hakim yahut avukat aracılığıyla sorulması istenen sorular, çocuk yahut mağdurun yaşı, gelişimi ve bireysel özellikleri dikkate alınarak bizzat uzman aracılığıyla yöneltilecek.
18- Adli görüşme sırasında mağdurun anlatımı, olabilecek olduğu ölçüde sorularla bölünmeyecek, sorulması istenen ek hususlar, çocuk yahut mağdurun anlatımına ara verdiği zamanlarda usulünce yöneltilecek.
19- Adli görüşme ardından uzman aracılığıyla hazırlanan adli görüşme raporunda, çocuk ile ilgili alınabilecek koruyucu ve destekleyici önlemler önerilecek.
20- AGO’ların işleyişi ve etkin biçimde kullanılmasının sağlanması maksadıyla yılda bir kez cumhuriyet başsavcısı, adalet komisyonu başkanı ve alakalı cumhuriyet savcılarının katılımıyla değerlendirme toplantısı yapılacak, bu toplantıya AGO’
