Sami Paşazade Sezai Kimdir, Nerelidir, Nerede Doğdu? Kaç Yaşında, Nerede ve Nasıl Öldü?

 SAMİ PAŞAZADE SEZAİ KİMDİR?

Doğum tarihi : ??.Temmuz.1859 Ölüm tarihi : 26.Nisan.1936
Sami Paşazade Sezai kaç yaşında öldü : 77
Kilo & Boy :
Burcu : Yengeç
Meslek : Yazar
Sami Paşazade Sezai doğum yeri : İstanbul
Ölüm yeri : İstanbul

SAMİ PAŞAZADE SEZAİ BİYOGRAFİSİ

Türk edebiyatında modern kısa hikâyenin kurucularındandır.
Sami Paşazade Sezai, 1859 senesinin Temmuzunda İstanbul’da babasının Taşkasap’taki konakta doğmuştur. Osmanlı Devleti’nin ilk Maarif Nazırı (Eğitim bakanı) Abdurrahman Sami Paşa ile Paşa’nın ikinci eşi olan Gülarayiş Hanım’ın oğludur.
Babası Abdurrahman Sami Paşa’nın konağında özel öğrenim gördü. Konaktaki eğitim senelerında Farsça, Arapça, Fransızca, Almanca; ardından Londra’da görev yaptığı senelerda İngilizce öğrendi.
1879 senesinde ağabeyi Suphi Paşa’nın başında olduğu Evkaf Nezareti Mektub-i Kalemi’ne memur olarak girdi. Ertesi yıl 1880 de Londra elçiliği ikinci katipliğine atandı. İngiltere’de kaldığı 4 yıl boyunca İngiliz ve Fransız edebiyatlarını inceledi. 1885’te elçilik personellerinin şapka giymesi yasağına uymadığı için elçilik kadrosu azledildiğinde İstanbul’a döndü. İstişare Odası Muavini olarak işe başlar 1885 senesinden 1901 yılı sonuna kadar 7 yıl süren bu ikinci dönem memuriyetinde sanatını olgunlaştırdı ve edebi açıdan verimli bir dönem geçirdi. Bu zamanda Latife Hanım ile kısa süren bir evlilik yaptı. Abdülhak Hamit Tarhan ve Recaizade Mahmut Ekrem ile yakın dost oldu. 17-18 yaşlarında iken tanıştığı Namık Kemal ile sürekli olarak mektuplaştı.
1874′te “Kamer” gazetesinde yayına giren “Maarif” başlıklı söylev türündeki ilk yazılarıyla adını açıkladı. İlk kitabı 3 perdelik tiyatro oyunu “Şir” 1879′da yayımlandı. 1889 paylaşımı yaptığı ilk romanı olan ve kendisine büyük ün sağlayan “Sergüzeşt” Türk edebiyatında romantizmden gerçekçiliğe geçişin başarılı emsallarinden biri sayılır. Bu romanda bir paşazade ile bir cariyenin aşk öyküsü anlatılıır.
İlk romanı “Sergüzeşt” yüzünden göz hapsine alındığını düşünerek 1901′de Marsilya‘ya oradan Paris’e gitti ve Jön Türkler’e katıldı. 1908 senesinde Meşrutiyet’in ilanına kadar Paris’te kaldı. İttihat ve Terakki’nin Paris merkezinde görev yaptı. Örgütün yayın organı olan ve 15 Şubat 1902’de yayın yaşamına başlayan “Şura-yı Ümmet” gazetesinde Abdülhamit II’in baskıcı rejimini eleştiren yazılar yazdı. Yurtdışına kaçışını Servet-i Fünun Dergisi’nde yayımlanan “1901‘e Ait Bir Hatıra” başlıklı yazısında anlattı. Paris senelerını “1901’den İtibaren Paris’te Geçen Seneler”, “Paris Hatıratından”, “Paris’te Yedi Sene” adlı yazılarında anlattı.
Alphonse Daudet’den “Jak” romanını Türkçeye çevirdi. 1891’de hikayelerini “Küçük Şeyler” adlı kitapta topladı. 1897’de İkdam Gazetesi’nde makaleler ve hikayeler yazdı. Bazı makale ve hikayelerini “Rumuzü’l-Edeb” (1898) adlı kitapta topladı.
1908’de II. Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’a döndü. 1909′da MadridBüyükelçiliği’ne atandı. 1. Dünya Savaşı başlayınca Madrit’ten İsviçre’ye geçti, savaşın sonuna kadar burada kaldı. 1921’de emekliye ayrıldı ve İstanbul’a döndü. İspanya senelerını “Gırnata ve El-Mescidü’l Camia: Elhamra” adlı iki yazıda, İsviçre’de geçirdiği zamanı “İsviçre Hatıratı” başlıklı yazılarında anlattı.
1909’da Selanik’te İttihat ve Terakki’nin toplantısına katılır ve Mustafa Kemal ATATÜRK ile burada tanışır.
Tek romanı olan Sergüzeşt, bütünüyle esaret konusunu işleyen ilk roman olarak edebiyatımızda yer aldı; cariyelik ve kölelik siteminin eleştirildiği roman, onun en ünlü eseri oldu.
Romanının getirdiği ünle hikâyeci yönü gölgede kalmış olsa da hikayecilik yönü çok kuvvetli bir yazardı. Küçük hadiseleri konu alan hikâyeleri ile kısa hikâye türünü, Türk edebiyatına soktu. Tanzimat döneminin en genç yazarı olan sanatçı, “Küçük Şeyler” adlı kitabı ile Servet-i Fünun yazarlarını etkiledi. Namık Kemal’in etkisiyle birden çok öyküsünün dilini süsledi, uzun cümleler kullandı. Yazılarında romantizm ile realizmi birleştirdi. “Sanat için sanat” anlayışıyla eserler verdi. Konularını her zaman yerli hayattan seçti.
Trablusgarp, Balkan, 1. Dünya Savaşı ve Milli Mücadele senelerını yurt dışında geçiren Sezai, derin bir ıztırap içinde, vatanını uğradığı haksız saldırı ve işgaller karşısında, o zamana kadar savunduğu ve örnek aldığı batı medeniyeti ile ilgili fikirlerini de değiştirdi. “Çanakkale’ye Dair”, “Kahraman Türk Zabiti”, Yaralı Bir Asker” başlıklı yazılarında ve Süleyman Nazif’in kitapları bundan dolayı yazdığı “Malta Geceleri” ve “Çalınmış Ülkeler” başlıklı yazılarında bu fikir değişikliği ve derin hayak kırıklığı açıkça görülür. Bir süre Süleymaniye Kız Lise’sinde Türkçe Öğretmenliği yapar. Yaş haddinden emekliye ayrılır.

Yaşamının son senelerında kendisine, Büyük Millet Meclisi kararıyla “Hidamat-ı vataniyye tertibinden” 1927 senesinde maaş bağlandı.
Divan edebiyatına karşı çıkan Namık Kemal, Abdülhak Hamit Tarhan gibi yazarların etkisiyle Batı edebiyatına yöneldi.
Son senelerını Kadıköy’ün Mühürdar semtindeki evinde geçirdi. 26 Nisan 1936 tarihinde İstanbul’da zatürreden 77 yaşında öldü.
Diğer Tanzimat yazarları gibi çok sayıda eser vermedi; bir roman, iki ufak hikâye kitabı, anı ve seyahat yazıları yazdı.
Eserleri:
Roman:
1889 – Sergüzeşt

Öykü :
1892 – Küçük Şeyler
Müdafaa-i Zulüm

Oyun :
1879 – Şir (arslan)
Mantemeden

Sohbet-Eleştiri-Anı :
1900 – Rumuzu’l- Edeb
1923 – İclal