Ülkemizde Uygulanan Yeni Ekonomik Modelin Detayları Açıklandı 15 Aralık 2021

Ülkemizde son dönemde alınan kararla yeni bir ekonomik model hayata geçirildi. Detayları konusunda çok fazla bilgi olmayan bu yeni modelin herkesçe bilinen tarafı ise düşük faiz yüksek döviz kuru. Birçok ekonomistin doğru bulmadığı bu uygulamayla ilgili karar hükümet yetkilileri tarafından açıklanmış ve Merkez Bankası’da faiz indirimleriyle bu ekonomi politikasının uygulanmasına destek vermişti. Bu süreçte döviz kurlarında yukarı yönlü bir değişim yaşanmış ve son olarak 15 Aralık 2021 tarihinde dolar kuru 14.80 TL düzeyine kadar yükseldi. Bugün uygulamaya koyulan bu ekonomik modelin detayı Cumhurbaşkanlığı Ekonomi Danışmanı Cemil Ertem tarafından hazırlanan raporun yayımlanmasıyla birlikte ortaya çıktı.

Yeni ekonomik modele ilişkin rapor toplamda 31 sayfa uzunluğunda ve Yeni Ekonomik Model Gerekçeleri ve Getirileri başlığında.

• Yüksek faiz, düşük kura dayalı ekonomik model bir yandan yüksek faiz maliyetleri nedeniyle yatırım ortamını zayıflatırken, diğer yandan ihracatta rekabet gücümüzü azaltmaktadır.
• Bu durum düşük büyüme ve düşük istihdama yol açmakta olup, aynı zamanda düşük kur nedeniyle ithalat ihracattan daha hızlı artmaktadır. Sonuç olarak, ülke ekonomisi yüksek cari açık vermekte, bunu finanse etmek için özellikle sıcak paraya bağımlı olunmakta ve ülke dış borcu giderek artmaktadır.
• Söz konusu ekonomik model dışa bağımlılık nedeniyle sık sık ekonomik ataklara zemin hazırlamakta olup sürdürülebilir değildir.

Raporda, ‘Yüksek Faiz ve Düşük Kurla Gelişmekte Olan Ülkelere Dayatılan İktisat Politikası Yoksullaştırıcı Tipik Bir IMF Reçetesidir’ değerlendirmesi yapıldı.

Yeni Ekonomi Programının Amacı

Yeni ekonomik modelde düşük faiz ortamı ile yatırımların desteklenmesi, büyümenin ve istihdamın sürdürülebilir hale getirilmesi, rekabetçi kur avantajı ve yatırımların artmasıyla ihracatın artırılması ithalatın düşürülmesi ve nihayetinde cari açığın cari fazlaya evrilerek dış borca bağımlılığın ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır.”

Yeni Ekonomi Programı ile Ekonomide Yapılacaklar

• Net döviz girişine, küresel rekabete dayalı bir dış ticaret rejimi
• Düşük faizle yatırımları önceleyen, ihracatın ithalatı karşılama oranının çok üzerinde olduğu, cari fazla veren, küresel rekabette ve teknoloji ihracında öncü yeni bir büyüme modeli.
• Toplam faktör verimliliğini esas alan, nitelikli işgücü ile hakkaniyetli bir ücret politikasına önem veren, refah düzeyi giderek artan bir üretim ve teknoloji üssü olmaya öncelik vermek.

Yeni Ekonomi Programı ile Ekonomide Yapılmayacaklar

• Dış borca, sıcak paraya dayalı bir dış ticaret rejimi
• Yüksek faizin sonucu olan yüksek borç, sıcak para ve ithalata dayalı büyüme modeli.

Yeni Ekonomi Programının Reformları Neler?

• Sağlıklı işleyen, mali derinliği ve çeşitliliği esas alan bir finansal yapı
• Banka sistemimizin sermaye ve aktif kalitesini yukarı çekmek
• Reel sektörü banka sistemi dışında da finanse edecek çağdaş finansal yapıları hızla oluşturmak
• Tarımda kendine yeterli, tarladan sofraya arz zincirini ve fiyatlamasını en sağlıklı şekilde sağlayarak gıda enflasyonunu gündemden kaldırma